“Kleren maken ook de leerkracht”

Na afloop van de terugkommiddag van het programma Waarderend Leiderschap in het Onderwijs hebben we steevast een borrel. De bijzondere perikelen op school komen dan weer eens van een andere invalshoek aan bod. Zo ook afgelopen vrijdag. Het huidige weer was aanleiding om verhalen te vertellen over leerkrachten die in dergelijke warmte dusdanig gekleed naar school kwamen, dat de schoolleider zich genoodzaakt voelde om hen naar huis terug te sturen om wat anders aan te trekken. Wat is dan eigenlijk de norm, was de vraag. Natuurlijk kwam ik met een afwijkend antwoord vanuit de waarderende invalshoek.

De discussie is heel normaal
Discussies over dresscode zijn heel normaal. Toen ik bij Valkenbosch Consultancy werkte, een middelgroot organisatieadviesbureau, hadden we drie codes die afgemeten waren aan de doelgroep. We moesten minstens net zo netjes gekleed zijn en liever nog een stapje hoger. De directeur was daar behoorlijk sturend in en terecht. Hoe de werknemers zich kleden is medebepalend voor het imago van je bedrijf. En Valkenbosch was een bedrijf met veel jonge psychologen. Op kantoor, dat in een pand was waar voorheen een fitnesscentrum zat, hebben we weleens met een hele rij mannen voor de grote spiegelwand gestaan, waarbij een senior voordeed hoe je een stropdas moest strikken en wij dat na moesten doen. Zie je het voor je, jonge werknemers die zo worden opgevoed?

Maar moet het dan wel om een norm gaan?
Het is ook heel begrijpelijk om een norm te stellen voor iets dat belangrijk is voor het imago van je organisatie. Als je een maatstaf hebt, dan kan je het ergens aan afmeten. Het nadeel is echter dat een aantal mensen de neiging heeft om de grens op te zoeken, wat dan tot discussies leidt over de norm. Het kan zijn dat zij het vervelend vinden om in hun vrijheid beperkt te worden, regels betuttelend vinden en van daaruit de behoefte voelen om uit te testen hoe groot de ruimte is die zij kunnen nemen. Anderen kunnen daar weer op reageren met nieuwe details in de afspraken. En met een “Oh, mag dat ook al niet meer,…” wordt de toon van de vermoeiende discussie voortgezet. Kortom: is een norm dan wel zo’n handig hulpmiddel?

Wat gebeurt er als je uitgaat van het ideaal?
De grens opzoeken van de norm is ook een beetje jammer als het leidt tot steeds ‘net wel’. Als de grens wordt opgezocht van het acceptabele. Er gaat ook niet zoveel motivatie vanuit. Waarderende Leiders denken dan ook niet in normen. Die gaan op zoek naar het ideaal. Wat zou je idealiter als leerkracht willen uitstralen? Wat is dan voor jou belangrijk? In hoeverre wil je gezag uitstralen of wil je juist toegankelijk zijn? Als mensen een beeld hebben van een ideaal, dan gaan zij zich kleden op een manier die zij daadwerkelijk willen. Mensen met behoefte aan vrijheid, zoeken dan de afwisseling en zullen daarbij steeds voor ogen houden wat zij belangrijk vinden. Een norm geeft grenzen aan, een ideaal geeft richting aan.

Hoe gaaf is dat, om daar eens een studiedag aan te wijden?
Ik ben geen kledingcoach, maar ik ken ze wel. Adviseurs die je kunnen helpen om met je kleding uit te stralen zoals je wilt zijn. Hoe gaaf zou het zijn om een studiedag te besteden aan de ideale uitstraling van iedereen op school? Leerkrachten die willen schitteren, die kunnen dat ook in hun kleding laten zien. En volgens mij heeft dat ook een positieve uitwerking op de leerlingen.

Wil je reageren op deze blog? Laat je reactie dan hieronder achter.

Deel deze blog met je netwerk