“Alles wat je zegt kan voor je gebruikt worden”

door | mrt 7, 2018 | Blog | 2 reacties

Van de week hadden we een schitterende trainingssessie in een coachingstraject. Het betrof een uitermate vaardige medewerker met strategisch inzicht, die het echter niet lukte om een constructief gesprek te voeren met haar leidinggevende. Al snel bleek dat haar mindset haar in de weg zat. Vanuit negatieve ervaringen zag zij leidinggevenden als haar strategische vijanden. Bij ieder gesprek dacht zij daarom: “Alert blijven, want alles wat ik zeg kan tegen mij gebruikt worden.” Dat zijn wij eens gaan omdraaien.

Je houding is voorspellend voor de uitkomst
De coachingskandidaat heeft ook steeds het gevoel dat de leidinggevende een verborgen agenda heeft. Vanuit haar ervaringen was dat niet onterecht, ze was al diverse keren onaangenaam verrast geweest met wat er uiteindelijk boven tafel kwam. Het helpt dan echter niet om je leidinggevende als strategische vijand te zien en te benaderen. Want dan houd jij je kaarten op je borst en zeg je niet waar het je echt om gaat. Negatieve aannames over een gesprek worden bewaarheid omdat je ernaar handelt. De ander beantwoordt dat met soortgelijk gedrag. Mensen hebben de neiging om elkaar te spiegelen. Het kan zomaar zijn dat die verborgen agenda niet de intentie van de leidinggevende was, doch dat deze voelt hoe je erin zit en het beantwoordt met het achter de hand houden van troefkaarten. Heb je die verborgen agenda dan niet zelf gecreëerd?

Dus wat zou er gebeuren als je het eens omdraait?
In de trainingssessie zijn wij het gaan omdraaien. Toen ik zei: “Benader de directeur eens als je strategische partner”; riep zij uit: “Ja, dat wil, ik ook!” Dat was mooi, want dat maakt het een stuk makkelijker om vanuit dat verlangen te handelen. Vervolgens hebben we haar script omgedraaid: “Alert blijven, want alles wat je zegt kan vóór je gebruikt worden.” Die omdraaiing maakt dat je scherp wordt op hoe je zaken verwoordt en vanuit deze gedachte kan het vrijwel alleen maar over de ‘wel-kant’ gaan van de situatie. In het gesprek met de acteur gaf zij eerst aan waar zij tegenaan liep, doch vervolgde heel duidelijk met het beschrijven van wat zij juist wel zou willen. Daarmee legde zij haar agenda zo mooi open op tafel, dat de leidinggevende niets anders kon dan het met waardering benaderen. Daarmee werd deze juist een strategische partner, want alleen als je weet wat de ander wel wil, kan je helpen om dat te realiseren.

roddelende collega's

Hoe zit dat in relatie tot jouw bestuurder?
Ik weet dat er best wel wat schoolleiders zijn die negatieve aannames hebben over hun bestuurder en om strategische redenen niet het achterste van hun tong laten zien. Vanuit het machtsspel en de onmacht die zij daarin ervaren, laten zij zich niet kennen. Echter: woorden creëren werelden en met jouw woorden maak jij jouw wereld voor anderen kenbaar. Dus als je iets wilt van je bestuurder, laat je dan juist kennen! Welk beeld wil je dat de ander van je heeft? Hoe wil je idealiter erin staan? Kies de woorden die passen bij die beelden en verlangens. Dan gaat de bestuurder jou benaderen zoals je benaderd wil worden.

Die beeldvorming werkt overal door
Als junior adviseur kreeg ik al snel een wijze les van een senior adviseur. Hij zei: “Als je wilt weten hoe anderen over jou praten, moet je luisteren hoe zij over anderen praten.” Daarmee leerde ik niet alleen heel snel inschatten wat ik van mensen kon verwachten; ik was mij gelijk bewust hoe belangrijk het is om uitermate respectvol over anderen te praten. Het is belangrijk om daar als schoolleider je team bewust van te maken. Hoe gaan bepaalde ouders en kinderen over de tong? Gaat dat op een manier die voor iedereen gebruikt kan worden? Hoe wordt er over collega’s gepraat? Want in onmacht en negativiteit wordt er op scholen eerder óver mensen gepraat dan mét mensen. Het leuke is dat je dat systeem kan benutten voor een omdraaiing. Je kan eens met je team afspreken om een hele dag bewust positief over anderen te gaan roddelen. Wat waardeerde of bewonderde je aan een ander? Waarin maakte een ander je blij en waarin heeft een ander je positief verrast? Evalueer aan het eind van de dag eens wat dat gedaan heeft met de stemming en de onderlinge beeldvorming. Het is vast voor herhaling vatbaar.

 

Wil je reageren op deze blog? Laat je reactie dan hieronder achter.

 

Deel deze blog met je netwerk

Gratis E-book “Minder hard werken, meer resultaat”:

Vul hieronder je gegevens in en je ontvangt per omgaande het e-book "Minder hard werken, meer resultaat. Het effect van waarderende functioneringsgesprekken in het onderwijs". Tevens ontvang je nadat je het complete waardevolle e-book hebt ontvangen gratis tips via het e-zine "Schrift voor schitterende scholen".

Ja! Ik wil graag Waarderende functioneringsgesprekken met leerkrachten in mijn school. En ontvang graag mijn exemplaar
van het e-book.
dit veld niet invullen s.v.p.

Agenda

START DATAProgramma Waarderend Leiderschap in het Onderwijs

* Vrijdag 13 september 2024
Locatie: omgeving Eindhoven

* Donderdag 19 september 2024
Locatie: Nieuw-Westert in Egmond-Binnen

* Vrijdag 20 september 2024
Locatie: StayOkay in Dordrecht

* Donderdag 26 september 2024
Locatie: omgeving Zwolle