Geef je stem voor het stichten van de Rita Pierson School voor Waarderend Onderwijs
Op de stemsite kan je een korte uitleg lezen. Ik heb bij de jury ook een uitgebreider plan ingediend. Die kan je lezen op de site van Drives@School via deze link. Ook kan je daar het TED-filmpje bekijken van Rita Pierson, voor het geval je nog nooit geraakt bent geweest door deze inspirerende onderwijzeres. Zij laat op een geweldige manier zien wat Waarderend Onderwijs in zou kunnen houden.
Een van de uitgangspunten van Waarderend Onderwijs, is de stelling dat mensen niet leren van hun fouten. Zij leren enkel van succes. En dat leg ik graag even uit.
Waarom mensen niet van fouten leren
Inleiding
Het wordt vaak gezegd: “Ach het is niet erg, van fouten leer je.” Het is een heel geruststellende gedachte. En toch is deze feitelijk onjuist. Stel je namelijk maar eens voor dat je na een fout weer wat nieuws probeert en het lukt nog niet. Ken je bijvoorbeeld de frustratie van een computer die steeds maar niet doet wat jij wilt, ook al probeer je steeds wat anders? Ooit uit pure onmacht eens op je toetsenbord geramd? Als er iets fout gaat en wij snappen niet wat er fout gaat, raken wij in de stress en leren wij niets. Daar is wat anders voor nodig.
Je leert alleen van succes
Als wij wat anders proberen, is juist het moment waarop het wel lukt of beter gaat, het moment waarop wij wat kunnen leren. Het contrast tussen succes en falen, het verschil tussen effectief en ineffectief kan ons laten zien wat werkt en waarom. Daarom hebben wij goede voorbeelden nodig om ons heen. Daarom is het interessant om je eigen werk na te kijken met de juiste antwoorden ernaast, zodat je kan nagaan hoe je daar op had kunnen komen. Het enige dat wij echt leren van ons falen, is waarom het voor ons zo belangrijk is om succesvol te zijn in datgene wat wij willen. Het kan ons motiveren om het te blijven proberen.
Als je naar succes op zoek gaat
Proberen is leren, leren mijn kinderen op school. Dat komt al dichter in de buurt. Want om succes te hebben, is proberen de enige mogelijkheid. Je moet er naar op zoek gaan. Experimenteren, oefenen, doorzetten en volhouden. In de leerstijlen van Kolb is ‘doen’ een fase die je niet kan overslaan. En daarvoor helpt wel de geruststellende gedachte dat het niet erg is om fouten te maken. Dat falen een essentieel onderdeel is van succes.
Als je succes herkent
Het is dan wel van belang om succes te herkennen als het zich voordoet. Veel ontdekkingen zijn toevalstreffers geweest toen iemand iets anders aan het proberen was. Stel je eens voor dat Alexander Flemming dat ene petrischaaltje waar de bacteriekolonie niet in gegroeid was, had afgedaan als een mislukt experiment? Dan was ons de ontdekking van penicilline onthouden! Hij herkende het echter als een onverwacht succes.
Als je succes onderzoekt
Daar blijft het natuurlijk niet bij, want als wij succes hebben gevonden, wordt het pas echt interessant. Wat maakt nu dat iets een succes is? Het is juist de vergelijking met ‘fouten’ die dat aan het licht brengt. Zo had ik dit jaar een keer een totaal mislukte workshop. Ik baalde daar enorm van. Van hoe het was gegaan, leerde ik niet echt iets. Pas toen ik het ging vergelijken met eerdere succesvolle workshops, kwam ik tot nieuwe inzichten. Ik wist wat ik een volgende keer anders moest doen. Ik leerde principes die essentieel waren voor een goede workshop.
Ook als je geen fout hebt gemaakt
Wij laten nog wel eens kansen liggen. Want heb je ooit wel eens met verbazing stil gestaan bij iets wat in één keer goed ging? Heb je jezelf daarbij afgevraagd hoe dat komt? Het is lastig om dan te onderkennen waar het hem in zit. Dat zijn de momenten waarop het falen van anderen je kan helpen. Wat deed jij anders dan zij? En dan nog is jouw succes het essentiële ingrediënt. Want van sec de fouten, leren wij niets.
Dat is de basis van Waarderend Onderwijs
Als kinderen falen, vraag je waarom succes zo belangrijk voor ze is. Dat motiveert om te blijven proberen, want wij geloven erin dat je dan uiteindelijk succesvol zal zijn. Zij zijn daarom niet bang om fouten te maken. De piekmomenten schat je op waarde, zodat je het potentieel van het kind herkent. Samen onderzoek je wat werkt, wat hen succesvol maakt, ook als het in één keer goed gaat. En in dat leerproces ben je een voorbeeld.
Vergeet niet te stemmen op de Rita Pierson School. Je kan nog tot 23 augustus je stem uitbrengen via deze link.
Ik wil laten weten dat ik achter het idee van waarderend onderwijs sta. Het ligt heel dicht bij de gedachte van PBS.