Vorige week maandag had ik een acquisitiegesprek bij een stichting in het VO die graag een opleiding wil om de interne audits op basis van Waarderende Onderzoeken uit te voeren. De vraag was of ik vooraf al wat op papier kon zetten. Daarvoor had ik mij verdiept in de organisatie en een mooi globaal voorstel geschreven. Genoeg om beslagen ten ijs te komen, dacht ik. Zo’n gesprek doe ik vervolgens wel op routine… Nou, niet dus. Het ging helemaal mis.

Hoe het mis ging
Het begon al bij de binnenkomst. Er stond een ovale tafel en de ene gesprekspartner zat aan de ene kant en de ander aan de andere kant. Aan mij om in het midden plaats te nemen. “Niet de ideale positie” zei mijn intuïtie. En in tegenstelling tot wat ik anderen adviseer, deed ik niets met dat gevoel. Stom, want omdat ik mijn hoofd steeds moest draaien, er altijd iemand mij schuin van achteren bekeek en ik hen niet in één blikveld had, maakte dat het gesprek ongemakkelijk. Dat speelt dan door in de rest van het gesprek.

Vervolgens stelde ik voor om te tutoyeren, omdat ik mij daar gemakkelijk bij voel, waarop zij aangaven dat zij waarschijnlijk uit zichzelf ‘u’ zouden blijven zeggen. Een signaal dat het belangrijk was om op dat punt op de behoefte van de ander in te zoomen, wat ik liet liggen. En dan krijg je een gesprek waarbij jij de toenadering zoekt en de ander graag de afstand houdt. Het ongemak werd groter.

Bij het voorstelrondje was de introductie van mijn gesprekspartners ultrakort. Normaal heb ik dan altijd de neiging om door te vragen. Toch kreeg ik het gevoel dat men een dergelijk ‘voorspel’ graag zo kort mogelijk hield, waardoor ik die vrijheid niet nam. Zelf kon ik wel meer vertellen, omdat zij graag ook wilden weten hoe ik met Waarderend Onderzoeken in aanraking was gekomen. Door het voorgaande zat de spanning van ‘hou het kort’ er echter al wel in. Gemakkelijk voelde het nog niet.

Het gesprek vervolgde in een stijl waarin ik het gevoel kreeg dat ik op een afstandelijke manier beoordeeld werd. Ik moest vooral uitleggen hoe ik het zou insteken bij een school waar de kwaliteit nog nooit op niveau is geweest, wat mijn ervaring was met audits, et cetera. Door het gehele voorgaande was ik zo ver weg van mijn beste doen, dat ik alleen maar op het idee kwam om te vragen naar de criteria die zij belangrijk vonden voor een besluit. Zij lieten zich evenwel niet in de kaart kijken. Toen daarna gevraagd werd of er nog iets was wat zij moesten weten wat nog niet ter tafel was gekomen, was in mijn hoofd inmiddels het licht uit. Ik wist het niet meer.

Ik ging weg met het gevoel dat we het gehele gesprek geen wezenlijk contact hadden gehad. De klik was totaal afwezig. Zij hadden zich niet laten kennen, en ik mijzelf ook niet. Het zou mij verbazen als zij nog verder met mij zouden gaan. Zonder contact geen contract. Zonder relatie geen prestatie. Vrijdag kwam dan ook het verwachte telefoontje met de mededeling dat zij sowieso niet met mij verder zouden gaan in het traject. Toen kon ik gelukkig nog wel even het gesprek voeren, in de stijl zoals ik dat liever had gehad. Hoewel te laat, was het fijner om het zo af te ronden.

Wat ik graag anders had willen doen
In de eerste plaats was ik totaal vergeten om het gesprek zelf voor te bereiden. De voorbereiding was anders dan normaal, omdat ik gewend ben eerst een gesprek te hebben en dan een voorstel te schrijven. Dat gaf de illusie alsof dat voorbereiding genoeg was. Ik had echter vooraf vragen voor hen moet bedenken. Hoe gaan de audits nu? Waar zijn jullie al tevreden over als het gaat om de huidige aanpak? Wat maakt dat jullie het nu op basis van Waarderend Onderzoeken willen doen? Hoe zat de eerdere audittraining in elkaar? Wat waardeerden jullie daaraan? Zulke logische vragen, waarvan ik waarschijnlijk dacht dat die op basis van mijn ervaring wel naar boven zouden komen. Echter, mijn beste ervaringen zeggen juist: bereid je goed voor! En dat had ik niet gedaan.

In de tweede plaats had ik gelijk bij de start van het gesprek willen luisteren naar mijn intuïtie. Ik had willen voorstellen om de positie aan tafel te veranderen, zodat ik hen beide makkelijker tegelijkertijd kon aankijken en ik mij ook gemakkelijker zou voelen. Dan had ik gelijk een stuk regie op de vorm gepakt, waardoor ik ook makkelijker vragen had kunnen stellen over hun achtergrond. Intuïtie is gebaseerd op ervaring. Omdat ik het wel had waargenomen, maar er niets mee had gedaan, was ik ook hier weer te weinig op mijn ervaring afgegaan.

In het vervolg van het gesprek had ik vervolgens beter het betrekkingsniveau ter sprake kunnen brengen: hoe verhouden wij ons tot elkaar? Wat maakt dat zij behoefte hebben aan afstand in deze situatie? En hoe zit het met die afstand als we later zouden gaan samenwerken? Waarbij het natuurlijk prima is als zij de afstand willen bewaren om mij te kunnen beoordelen. Als het uitgesproken is, is het ongemak weg en zitten we op eenzelfde niveau. Dat bleek ook in het telefoongesprek, waarin we samen openhartig konden praten over wat er gebeurd was. Dus in de afsluiting was het contact alsnog gemaakt.

Heb ik nu geleerd van mijn falen?
Dat zou je zeggen, want ik weet heel goed waar het misging en ook wat ik beter had moeten doen. Echter, die kennis is juist gebaseerd op mijn eerdere succeservaringen. Als ik die niet had gehad, had ik volledig in het duister getast. Nu weet ik: ik had juist meer met mijn ervaring moeten doen! Ik had mij moeten voorbereiden, vragen moeten bedenken, mijn intuïtie moeten volgen, open het betrekkingsniveau moeten bespreken om zo de behoefte af te stemmen. Want dat heb ik in het verleden juist op mijn beste momenten gedaan. Door dit falen, wordt juist de waardering en het belang van die ervaringen versterkt. Dus nuttig is het zeker als het af en toe helemaal misgaat, omdat in het contrast met het succes helder wordt wat echt belangrijk is. Daarom wil ik dit ook met je delen.

Dat de opdracht nu niet doorgaat, is iets waar ik vrede mee heb. Als de klik er niet is, ga je daar later toch last van krijgen in de uitvoering. Aan de andere kant had het mij wel geweldig geleken om samen met een groep leiders en docenten te gaan ontdekken hoe je op een waarderende manier audits kan doen. Dus, als jij daar ook nieuwsgierig naar bent… je weet me te vinden. Samen hebben we genoeg ervaring waarop we kunnen bouwen.

Wil je reageren op deze blog? Laat je reactie dan hieronder achter.

Deel deze blog met je netwerk